AUTOMATYCZNY DEFIBRYLATOR ZEWNĘTRZNY (AED- ang. Automated External Defibrillator)
Każdego dnia dochodzi w Europie do około dwóch tysięcy zatrzymań krążenia. Głównie z przyczyn kardiologicznych. Podczas zatrzymania krążenia mięsień sercowy, zamiast wykonywać regularne skurcze - może drżeć, w skutek, czego, krew w organizmie człowieka przestaje krążyć. Narządy, a w szczególności mózg są niedotleniane i po kilku minutach zachodzą nieodwracalne zmiany martwicze. Sytuacja, w której mięsień sercowy wykonuje chaotyczne i nieregularne skurcze nazywamy migotaniem komór. Jedynym ratunkiem dla osoby z zatrzymaniem krążenia jest jak najwcześniejsze wykonanie resuscytacji krążeniowo-oddechowej przez świadków zdarzenia, co przyczynia się do zwiększenia szans na przeżycie poszkodowanego. Dodatkowo poszerzając te czynności o defibrylację, możemy przywrócić prawidłową akcję serca. W wielu przypadkach NZK przywrócenie prawidłowej akcji serca możliwe jest jedynie dzięki wczesnej defibrylacji. W związku z tym defibrylacja jest tym skuteczniejsza im szybciej zostanie wykonana. Wykonanie defibrylacji przy użyciu AED nie jest skomplikowane i wykonać może ją każdy po ukończeniu krótkiego szkolenia. Automatyczny defibrylator zewnętrzny to niewielkie urządzenie ważące ok. 4-5 kg, z wyglądu przypominające walizkę.
Użycie AED jest bardzo proste. Po włączeniu defibrylatora, urządzenie wydaje nam komendy głosowe jak należy postępować. Dwie elektrody znajdujące się w zestawie przyklejamy na gołą klatkę poszkodowanego- pod prawym obojczykiem i na lewym boku poniżej serca. Po przyklejeniu elektrod postępujemy zgodnie z zaleceniami. Defibrylator w pewien sposób kontroluje akcją ratowniczą, automatycznie analizując rytm serca, co 2 minuty. Nie wyprzedzamy zaleceń defibrylatora tylko postępujemy zgodnie z jego poleceniami. Należy także pamiętać, że automatyczny defibrylator zewnętrzny nie wykona defibrylacji, jeśli nie będzie to konieczne. Defibrylacji nie wykonujemy w czasie deszczu, na mokrym podłożu, a osoby mokre, należy wcześniej osuszyć.
Statystyki użycia AED dowodzą, że wykonanie defibrylacji w ciągu 3-5 minut od zatrzymania krążenia może skutkować przeżywalnością na poziomie 50-70%. Dlatego Automatyczny defibrylator zewnętrzny stanowi przełom w masowych działaniach ratowniczych, pozwalając na resuscytację pacjenta w stanie nagłego zatrzymania krążenia. Zwiększenie szans na przeżycia pacjenta z zatrzymaniem krążenia jest możliwe za pomocą wprowadzenia programów powszechnego dostępu do automatycznych defibrylatorów. W miejscach publicznych, galeriach handlowych, portach lotniczych, dworach kolejowych i autobusowych, halach sportowych – wszędzie tam, gdzie występuje duże zagęszczenie populacji ludzkiej, należy umieszczać AED oraz szkolić ludzi, a zwłaszcza informować ich o dostępności tych urządzeń, gdyż bez użycia AED szanse na przeżycie są nikłe. Każda minuta opóźnienia w wykonaniu defibrylacji zmniejsza prawdopodobieństwo przeżycia o 10-12%. Po upływie 10 min przywrócenie prawidłowej akcji serca jest już niezwykle trudne i w większości przypadków oznacza śmierć poszkodowanego. W Polsce Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym zobowiązuje zespół ratownictwa medycznego do przyjazdu w czasie nie większym niż 15 minut w mieście i 20 minut na wsi. Niestety często, w szczególności w godzinach szczytu, czas oczekiwania na przybycie służb ratunkowych jest dłuższy, dlatego tak ważna jest pierwsza pomoc udzielona ofiarom wypadków przez świadków zdarzenia.
AED U DZIECI:
- wiek > 8 lat
użyj modelu AED dla dorosłych - wiek 1-8 lat
użyj elektrod pediatrycznych i przystawki zmniejszającą energie defibrylacji lub AED przystosowanego do dzieci (jeżeli braku użyj modelu dla dorosłych) - wiek < 1 roku
nie zaleca się stosowania AED, z wyjatkiem sytuacji, w której przyczyną zatrzymania krążenia jest choroba serca.
W takich przypadkach, jeżeli AED jest jednym dostępnym defibrylatorem, należy rozważyć jego użycie (najlepiej z przystawką zmniejszającą dawkę energii).
AED montowany jest w specjalnych oznaczonych szafkach, tak aby w razie potrzeby był łatwy do lokalizacji. Kolor i kształt szafki jest dowolny.
|
||
Aby łatwiej było można zlokalizować AED, defibrylator oznaczony jest specjalnymi znakami (serce z błyskawicą).
AED różnią się wielkością, kolorem w zależności od producenta, ale wszystkie posiadają te same cechy: samoprzylepne elektordy, samodzielnie analizują rytm serca, same decydują o defibrylacji.