ZATRZYMANIE KRĄŻENIA
Każdy z nas może stać się świadkiem zdarzenia, w którym dochodzi do zatrzymania krążenia i oddechu. Właśnie wtedy udzielenie pierwszej pomocy przez świadków jest istotnym elementem łańcucha przeżycia. Już po 4 minutach dochodzi do nieodwracalnych zmian w mózgu. Jest to głównie związane z brakiem tlenu, potrzebnego do funkcjonowania komórek mózgowych. Z każdą minutą, w której nikt nie pomaga, szanse na uratowanie człowieka są bliskie zeru. Dlatego wczesne podjęcie zabiegów ratujących życie może zapobiec śmierci poszkodowanego lub nieodwracalnych zmian w jego organizmie.
Najczęstsze przyczyny nagłe zatrzymanie krążenia ( NZK) to:
- Choroby układu krążenia
- Choroby układu oddechowego
- Zaburzenia drożności dróg oddechowych
- Zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego (OUN)
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne (BLS) stanowią jedno z ogniw łańcucha przeżycia. By łatwiej było zapamiętać kolejność postępowania na miejscu zdarzenia wykorzystuje się terminologie angielską (ABC) - każdej z liter przypisuje się odpowiednią czynność:
- A (airway) -ocena i zapewnienie drożności dróg oddechowych
- B (breathing) - ocena i podtrzymanie oddychania
- C (circulation) - ocena i podtrzymanie krążenia krwi
POSTĘPOWANIE NA MIEJSCU ZDARZENIA
OCEŃ BEZPIECZEŃSTWO
- Miejsca zdarzenia
- Ratownika
- Poszkodowanego
- świadków
OCENA SYTUACJI I MIEJSCA ZDARZENIA
Oceń sytuacje czy nie zagrażają Ci czynniki zewnętrzne np. palące się elementy budynku, palący się samochód, ruch uliczny, wyciek substancji toksycznych, lawina
JEŚLI NIE JESTEŚ PEWIEN CZY JEST WYSTARCZAJĄCO BEZPIECZNIE NIE WCHODŹ NA MIEJSCE ZDARZENIA
WEZWIJ SŁUŻBY RATOWNICZE !
OCEŃ PRZYTOMNOŚĆ
Lekko potrząśnij za ramiona
Zapytaj:
„Czy wszystko wporządku ?”
Nie schylaj się bezpośrednio do leżącego
(pamiętaj o własnym bezpieczeństwie– alkohol, narkotyki mogą wywołać reakcje agresywną stosunku do nas).
Jeżeli poszkodowany zareaguje i nie zagraża mu niebezpieczeństwo:
- pozostaw go w pozycji w zastanej
- dowiedz się co jest nie w porządku
- wezwij pomoc, gdy będzie potrzebna
- regularnie oceniaj jego stan
Jeśli nie reaguje:
- głośno zawołaj o pomoc !
- udrożnij drogi oddechowe
UDROŻNIJ DROGI ODDECHOWE
Udrożnij drogi oddechowe, wykonując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy
- umieść jedną rękę na czole poszkodowanego, a następnie delikatnie odegnij głowę ku tyłowi
- opuszki palców drugiej ręki umieść na żuchwie poszkodowanego,
a następnie unieś ją w celu udrożnienia dróg oddechowych
OCEŃ ODDECH
Utrzymując drożność dróg oddechowych przez 10 sekund oceń czy poszkodowany oddycha:
- wzrokiem - oceń ruchy klatki piersiowej
- słuchem – nasłuchuj szmery oddechowe poszkodowanego
- czuciem – wyczuj ruchy powietrza na swoim policzku
W ciągu 10 sekund prawidłowo powinniśmy usłyszeć 2-3 oddechów.
1 oddech w ciągu 10 sekund jest oddechem agonalnym i nie należy mylić go z PRAWIDŁOWYM oddechem.
ODDECH AGONALNY
Oddech agonalny i drgawki pojawiają się często bezpośrednio po zatrzymaniu krążenia i mogą być mylone z oznakami życia, prowadząc do opóźnienia RKO.
Oddech agonalny występuje w około 50% przypadków NZK, natomiast drgawki w 3-4%.
Jeśli oddech jest prawidłowy:
- ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej
- wezwij pogotowie
- regularnie oceniaj oddech
Jeśli oddech nie jest prawidłowy? ZADZWOŃ 999 lub 112
ZADZWOŃ 999 LUB 112
Jeśli jesteś sam:
- zadzwoń pod nr 999 lub 112
Jeśli nie jesteś sam:
- poproś kogoś by wezwał pogotowie i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej
ZASADY WZYWANIA ZESPOŁU RATOWNICTWA MEDYCZNEGO
Mów spokojnie:
GDZIE? (ulica, nr domu, nr mieszkania, klatka, piętro, nr drogi, kilometr, charakterystyczne punkty)
CO? się stało (np. wypadek drogowy, ilość poszkodowanych, ich stan)
KTO? zgłasza - swój numer telefonu i dane osobowe
Odpowiadaj ściśle na pytania dyspozytora !
30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ
- zdejmij okrycie wierzchnie
- uklęknij obok poszkodowanego
- na gołej klatce poszkodowanego, ułóż nadgarstek swojej ręki na środku mostka, a następnie połóż na nim nadgarstek drugiej ręki
- spleć palce obu dłoni
- pochyl się nad poszkodowanym z wyprostowanymi ramionami ułożonymi prostopadle do mostka
- uciskaj na głębokość co najmniej 5 cm, ale nie więcej niż 6 cm
- powtórz tą czynność 30 razy z częstotliwością 100-120/min
Jeżeli to możliwe osoby prowadzące RKO powinni
zmieniać się co 2 minuty.
2 ODDECHY RATOWNICZE
ODDECHY RATOWNICZE
- po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej udrożnij drogi oddechowe
- zaciśnij nos
- weź normalny wdech i obejmij wargami usta poszkodowanego
- powoli wdmuchuj powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę, jednocześni obserwując czy klatka piersiowa się unosi
- czynność tą należy wykonać dwa razy
KONTYNUUJ RKO

30 uciśnięć
JAK DŁUGO PROWADZIMY RESUSCYTACJĘ ?
Pośredni masaż serca wraz ze sztucznym oddychaniem należy prowadzić do czasu, gdy:
- zjawi się pogotowie ratunkowe
- poszkodowany zacznie sam prawidłowo oddychać
- osoba ratująca ulegnie wyczerpaniu
URUCHOM AED (gdy dostępne) - postępuj zgodnie z poleceniami głosowymi lub wizualnymi bez opóźnienia
- PO URUCHOMIENIU AED NAKLEJ ELEKTRODY NA ODSŁONIĘTĄ KLATKĘ PIERSIOWĄ POSZKODOWANEGO
- jeśli osób udzielających pomocy jest więcej niż jedna, RKO powinno być prowadzone podczas naklejania elektrod
- PO NAKLEJENIU ELEKTROD NASTĘPUJE ANALIZA RYTMU SERCA
- upewnij się, że podczas analizy rytmu serca nikt nie dotyka poszkodowanego
- JEŻELI DEFIBRYLACJA JEST ZALECANA
- upewnij się, że nikt nie dotyka poszkodowanego
- naciśnij przycisk defibrylacji zgodnie z poleceniem ( w pełni zautomatyzowany AED dostarczy wyładowanie samoczynnie)
- natychmiast rozpocznij RKO (resuscytacja krążeniowo-oddechowa) w sekwencji 30:2
- kontynuuj postępowanie zgodnie z dalszymi poleceniami głosowymi lub wizualnymi
- JEŻELI DEFIBRYLACKA NIE JEST ZALECANA
- niezwłocznie podejmij RKO w sekwencji 30:2
- kontynuuj postępowanie zgodnie z dalszymi poleceniami głosowo-werbalnymi
- KONTYNUUJ POSTĘPOWANIE ZGDONIE Z POLECENIAMI AED DO MOMENTU, GDY:
- przybędzie wykwalifikowana pomoc i przejmie działania
- poszkodowany zacznie reagować: poruszy się, otworzy oczy i zacznie prawidłowo oddychać
- ulegniesz wyczerpaniu